توسّل‌ به‌ حقیقت‌ ولایت‌ آن‌ حضرت‌ برای‌ کشف‌ حجاب‌ های‌ طریق‌، از افضل‌ اعمال‌ است‌؛ زیرا توحید حقّ از افضل‌ اعمال‌ است‌. و انتظار ظهور خارجی‌ آن‌ حضرت‌ نیز بواسطۀ مقدّمیّت‌ بر ظهور باطنی‌ و کشف‌ ولایت‌ آن‌ حضرت‌ همچنین‌ مفید است‌؛ و انتظار ظهور خارجی‌ بر این‌ اصل‌ محبوب‌ و پسندیده‌ است‌.

و امّا چنانچه‌ فقط‌ دنبال‌ ظهور خارجی‌ باشیم‌، بدون‌ منظور و محتوای‌ از آن‌ حقیقت‌؛ در این‌ صورت‌ آن‌ حضرت‌ را به‌ ثَمَنِ بَخْسی‌ فروخته‌ایم‌؛ و در نتیجه‌ خود ضرر بسیاری‌ دیده‌ایم‌؛ زیرا مراد و مقصود، تشرّف‌ به‌ حضور طبیعی‌ نیست‌؛ و گرنه‌ بسیاری‌ از افراد مردم‌ در زمان‌ حضور امامان‌ به‌ حضورشان‌ می‌رسیده‌اند؛ و با آنها تکلّم‌ و گفتگو داشته‌اند؛ ولی‌ از حقیقتشان‌ بی‌بهره‌ بوده‌اند. اگر ما در مجالس‌ توسّل‌، و یا در خلوت‌ به‌ اشتیاق‌ لقای‌ او بوده‌ باشیم‌؛ و خداوند ما را هم‌ نصیب‌ فرماید، اگر در دلمان‌ منظور و مقصود، لقای‌ خدا و حقیقت‌ ولایت‌ نباشد، در این‌ صورت‌ به‌ همان‌ نحوی‌ به‌ خدمتش‌ مشرّف‌ می‌گردیم‌ که‌ مردم‌ در زمان‌ حضور امامان‌ به‌ خدمتشان‌ مشرّف‌ می‌شده‌اند؛ و این‌ غَبنی‌ است‌ و ضرری‌ است‌ بزرگ‌ که‌ با جِدّ و جَهد و با کَدَ و سعی‌ ما به‌ محضرش‌ شرفیاب‌ شویم‌، و مقصدی‌ والاتر و بالاتر از دیدار ظاهری‌ نداشته‌ باشیم‌ ـ که‌ در حقیقت‌ این‌ دیدار برای‌ رفع‌ شک‌ و شبهه‌ از وجود آن‌ حضرت‌ و طول‌ عمر است‌ ـ یا آن‌ حضرت‌ را برای‌ حوائج‌ مادّیّه‌ و یا رفع‌ گرفتاریهای‌ شخصی‌ و یا عمومی‌ استخدام‌ کنیم‌؛ این‌ امری‌ است‌ که‌ بدون‌ زحمت‌ توسّل‌ برای‌ همۀ افراد زمان‌ حضور امامان‌ علیهم‌ السّلام‌ حاصل‌ بوده‌ است‌.

ولی‌ آنچه‌ حقّا ذی‌ قیمت‌ است‌، تشرّف‌ به‌ حقیقت‌ و وصول‌ به‌ واقعیّت‌ آنحضرت‌ است‌. اشتیاق‌ به‌ دیدار و لقای‌ اوست‌ از جهت‌ آیتیّت‌ حضرت‌ حقّ سبحانه‌ و تعالی‌؛ این‌ مهمّ است‌؛ و این‌ از افضل‌ اعمال‌ است‌؛ و چنین‌ انتظار فرجی‌ زنده‌ کنندۀ دل‌ها و راحت‌ بخش‌ روان‌ ها است‌ ؛ رَزَقَنَا اللَهُ وَ ایَاکُمْ إنشَاَاللَهُ بِمُحَمَّدٍ وَآلِهِ الطَّاهِرِینَ.

دانستن‌ زمان‌ ظهور خارجی‌ برای‌ ما چه‌ قیمیتی‌ دارد ؟ و لذا در اخبار از تفحُّص‌ و تجسّس‌ در این‌ گونه‌ امور نهی‌ شده‌ است‌.

منبع:
امام شناسی ج 5 ، ص 190.